Bebeğiniz ve Siz
100 Soruda Bilmek İstedikleriniz
Prof. Dr. İlknur Kılıç
Prof. Dr. İlknur Kılıç, 30 yılı aşkın meslek hayatı boyunca anne babalardan gelen soruları derleyerek doğru yanıtları sizler için yazdı.

SORULAR
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
Doğum sonrası ilk dakikalarda bebeğinize ne gibi işlemler yapılmaktadır?
Apgar Skoru nedir?
K vitamini ne işe yarar?
Bir kez K vitamini yapılması kanamayı önlemek için yeterli midir?
Bebeğinizin bağırsaklarına yeterli düzeyde faydalı mikropların yerleşmesi için yapabileceğiniz bir şey var mı?
Zamanında doğan bebeklerin vücut ağırlığı, boy ve baş çevreleri ne kadardır?
2500 gramın altındaki bebekler prematür müdür?
Bebeğiniz anne sütü ile beslenmeye ne zaman başlamalıdır?
Ne kadar sıklıkta emzirmeliyim?
Emzirme süresi ne kadar olmalıdır?
Sütümün yettiğini nasıl anlayabilirim?
Anne sütünü artırmak için neler yapabilirim?
Sütümü nasıl saklayabilirim?
Bebeğimde sarılık olduğunu nasıl anlarım?
Bebeğimde neden sarılık oldu?
Sarılığın başka nedenleri var mıdır?
Sarılığın bebeğe zararı var mıdır?
Sarılığın azalması için ne yapılabilir?
Işık tedavisi sarılığa nasıl etki ediyor?
Bebeğim günde kaç defa kaka yapmalı, rengi nasıl olmalı?
Bebeğim bir süredir idrar yapmıyor. Ne yapabilirim?
Bebeğimden topuk kanı alındı. Hangi tahlillere bakılıyor?
İşitme testi yaptırmalı mıyım?
Bebeğimin göbeği ne zaman düşecek? Bakımı nasıl yapılmalı?
Bebeğimin alt temizliğini nasıl yapabilirim?
Bebeğimin kasıklarında ve genital bölgesinde küçük küçük kızarıklıklar oldu ve genel bir kızarıklık oluştu. Pişik kremi ile geçer mi?
Bebeğimde göbek fıtığı var. Göbek kuşağı ile sarmak iyi gelir mi?
Bebeğim günde birkaç kez kusuyor. Bu normal mi?
Bebeğimde gaz ağrısından şüpheleniyorum. Ne yapmalıyım?
Bebeğim sık sık hıçkırıyor, ne yapmalıyım?
Bebeğim sık sık hapşırıyor. Üşüttü mü acaba?
Bebeğime emzik vermeli miyim?
Bebeğimi hangi pozisyonda yatırmalıyım?
Bebeğim kaç saat uyumalı? Bebeğimin uyku düzeninin oluşması için neler yapabilirim?
Bebeğim derin uyuyamıyor. Uyurken sürekli hareket ediyor ve sesler çıkarıyor. Dinlenememesinden endişe etmeli miyim?
Bebeğim ağlıyor, nedeni ne olabilir?
Bebeğime nasıl ve ne sıklıkta banyo yaptırmalıyım?
Oda sıcaklığı nasıl olmalı?
Bebeğimi nasıl giydirmeliyim?
Kalça ultrasonu ne zaman çekilmelidir?
Bebeklerin kulak temizliği nasıl yapılmalıdır?
Bebeğimin tırnaklarını ne zaman kesebilirim?
Genital temizlik nasıl yapılmalıdır?
Erkek bebeklerde genital temizlik sünnet derisi geriye çekilerek yapılmalı mı?
Pişik kremi kullanmalı mıyız? Pişiği önlemek için pudra kullanabilir miyiz?
Bebeğimin doğum sonrası cildinde kuruluk ve yer yer soyulmalar var. Ne yapmalıyım?
Bebeğimin boynunun altında kızarıklık oluyor. Ne sürmeliyim?
Bebek doğduktan sonra vitamin kullanmalı mıyız?
Bebeğimin üst dudağında bir kabarıklık var. Endişelenmeli miyim?
Bebeğimin özellikle ayak tırnaklarında kat kat bir görünüm var, sorun olur mu?
Bebeğimde tırnak batması oldu, bebeğimin tırnak kenarı kızardı. Ne yapmalıyım?
Bebeğimi güneşe çıkarmam gerekiyor mu?
Ev ve arabada klima kullanımı bebeğimi hasta eder mi?
Bebeğimin ara ara göz akıntısı oluyor. Nedeni ne olabilir?
Bebeğimin gözleri arada şaşı oluyor, normal bir durum mudur?
Bebeğimin işitme, tat alma ve görme duyuları ne zaman gelişir?
Bıngıldak neresidir, dokunmaktan korkmalı mıyım?
Bebeğimde konak oluştu, ne yapmalıyım?
Bebeğimin doğduktan sonra ilk hafta içinde vücudunda kırmızı döküntüler oldu. Nasıl bir yol izlemeliyim?
Bebeğimin yüzünde sivilceler çıktı. Ne yapmalıyım?
Bebeğimin sırtında ve kalçasında morluklar var, nedeni ne olabilir?
Bebeğim çok terledi. Küçük kırmızı döküntüler oluştu. Ne yapmalıyım?
Bebeğimin burnunun üzerinde toplu iğne başı büyüklüğünde sarı döküntüler var. Geçer mi?
Bebeğimin kol ve bacaklarında hafif kabarık ve sert, bazen kızaran bölgeler hissediyorum. Önemli midir?
Bebeğimin bacakları eğri görünüyor, düzelmesi için kundak yapmalı mıyım?
Bebeğimi ne zaman dışarı çıkarabilirim?
Bebeğimle seyahat edebilir miyim?
Bebeğimin ağzında pamukçuk oluştu. Nasıl tedavi ederim?
Bebeğime su vermeli miyim?
Bebeğe ilk beslenme olarak anne sütünden önce şekerli su vermek faydalı mıdır?
Bebeğimin vajeninden kan geliyor, endişelenmeli miyim?
Bebeğimin bezinde pembelik gördüm, nedeni nedir?
Bebeğimin memesi biraz büyük ve sert. Masaj yapmak işe yarar mı?
Bebeğimi ne zaman oturtabilirim?
Yürüteç ve hoppala kullanmak istiyorum. Zararı var mıdır?
Bebeğim 6 aylık, ellerinden tutup yürütmeye çalışmalı mıyım?
Bebeğim ne zaman yürüyecek?
Bebeğim neden geç yürüdü?
Bir bebek, geç yürüme sorunu için doktora ne zaman gösterilmeli?
Bebeğimin yürümesi için nasıl destek olabilirim?
Bebeğim için nasıl bir ayakkabı seçmeliyim?
Bebeğimin odasını ne zaman ayırmalıyım?
Bebeğimin uyku düzeni nasıl olmalıdır?
Bebeğimin saçları ne zaman uzayacak?
Ek gıdalara geçiş nasıl olmalı?
Doktorumuz aylık muayenelerinde büyüme (Persentil) eğrilerinden söz ediyor. Bu eğrilerin önemi nedir?
İlk 2 yaşta bebeklere yapılan aşılar nelerdir?
Boğmaca enfeksiyonu nasıl bir hastalıktır?
Boğmaca yetişkinlerde de görülür mü?
Boğmaca bebeğime nasıl bulaşır?
Erişkinlere çocukluk döneminde yapılan aşılar boğmacaya karşı korumuyor mu?
Bebeğimi boğmacadan nasıl koruyabilirim?
Bebeğimin ateşi çıkarsa ne yapabilirim?
Bebeğimin ateşi 39 ℃’nin üstüne çıkarsa mutlaka havale geçirir mi?
Bebeğimi havuza ve/veya denize sokabilir miyim?
Probiyotik nedir? Ne işe yarar?
Bebeğimin dişi çıkmaya başladı. Ne gibi sorunlarla karşılaşabilirim?
Diş çıkaran bebeği nasıl rahatlatabilirim?
Dişlerin çıkma sırası nasıldır?
Bebeğimi bebek araç koltuğuna ne zaman oturtmalıyım?
SORULAR VE CEVAPLAR
21
Bebeğim bir süredir idrar yapmıyor. Ne yapabilirim?
Bebeğiniz 12-24 saattir idrar yapmıyorsa acil bir durumdur, mutlaka doktorunuza göstermelisiniz. Öncelikle idrar yapmadığından emin olmalısınız. Bebek bezleri idrarı çok iyi emdiği için bebeğin idrar yapmadığını fark edemeyebilirsiniz. Bebeğin bezine, bebeğin idrar yaptığı yere tuvalet kağıdı koyup idrar yapıp yapmadığını anlayabilirsiniz. İdrar yapmamışsa en sık neden yetersiz beslenme, dehidratasyondur (sıvı kaybı). Diğer nedenler idrar yollarında tıkanıklık yapan sorunlar olabilir.
22
Bebeğimden topuk kanı alındı. Hangi tahlillere bakılıyor?
Türkiye’de sık görülen kalıtsal hastalıklardan fenilketonüri, hipotiroidi, biyotidinaz eksikliği ve kistik fibrozis için topuk kanında tarama yapılmaktadır. Bu taramalar ücretsiz olup Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Sonuçlar hastalık şüphesi taşıdığında aileye ulaşılmakta olup normal ise bilgi verilmemektedir.
23
İşitme testi yaptırmalı mıyım?
Bebek doğduktan sonra ilk hafta içinde işitme testi yapılmalıdır. Bazı riskli durumlarda bebek 1 aylık olduğunda daha ayrıntılı işitme testi (ABR) yapılması gerekir. Bu durumlar
Bebeğin yoğun bakım ünitesine yatması
Ailede işitme kaybı
Bebekte önemli düzeyde sarılık olması ve ışık tedavisi (fototerapi) alması.,
Doğumda oksijensiz (hipoksik) kalması
Doğumda Apgar Skorunun düşük olması
Doğum sonrası antibiyotik alması
Kulak anomalileri olarak sıralanabilir.
24
Bebeğimin göbeği ne zaman düşecek? Bakımı nasıl yapılmalı?
Bebeğin göbeği genellikle ilk 10 gün içinde düşer. 2 haftadan uzun süre göbeğin düşmemesi durumunda doktorun görmesi uygun olur. Evde göbek temiz ve kuru tutulmalıdır. Bebek, göbeği ıslatılmadan silinebilir. İyotlu solüsyonların kullanılması uygun değildir. İyot deriden emilebilir ve tiroid hormon fonksiyonlarını bozabilir. Göbek kanaması veya göbek akıntısı varsa doktora başvurulmalıdır. Göbek enfeksiyonu varsa doktorun önerdiği göbek bakımı solüsyonları kullanılır.
25
Bebeğimin alt temizliğini nasıl yapabilirim?
Yenidoğan bebeğin cildi çok hassastır. Bezinin sık sık değiştirilmesi gerekir. Alt temizliği kaynatılmış ılıtılmış su ve pamukla yapılabilir. Seyahat gibi durumlarda alkolsüz, hassas alt temizleme mendilleri kullanılabilir. Temizlik sonrası pişik kremi sürülmelidir. Pişik kremleri bebeği cildini kaka ve idrarın tahriş edici etkisinden korur. Bebeğin altının uzun süre havasız kalması engellenmeli, arada hava aldırılmalıdır.
Bebeklerde pişik oluşumunu artıran durumlar:
Bebeğin cildinin çok hassas olması
Altının sık değiştirilmemesi
İshal olması
Cildin havasız kalması
Antibiyotik tedavisi
Ek besinler
Laktoz intoleransı
İnek sütü alerjisi
26
Bebeğimin kasıklarında ve genital bölgesinde küçük küçük kızarıklıklar oldu ve genel bir kızarıklık oluştu. Pişik kremi ile geçer mi?
Bu tip pişik genellikle mantar enfeksiyonları ile oluşur ve pişik kremleri ile geçmez. Mantar için özel kremler kullanmak gerekir. Bebeğinizi doktorunuza göstermelisiniz.
27
Bebeğimde göbek fıtığı var. Göbek kuşağı ile sarmak iyi gelir mi?
Göbek fıtığı bebeklerde, çoğunlukla karın kaslarının, karnın orta kısmında tam olarak birleşmemesinden kaynaklanır. Bebeğe göbek kuşağı takılmasının faydası olmaz, hatta para gibi cisimlerin göbeğe konulup sarılması enfeksiyon ihtimalini artırır. Göbek fıtığı ilk aylarda giderek artabilir ancak daha sonra karın kaslarının gelişimi ile azalır. Çoğu 1 yaşa kadar kaybolur.
28
Bebeğim günde birkaç kez kusuyor. Bu normal mi?
Bebeklerde ilk aylarda fizyolojik reflü vardır. Mide ve yemek borusu arasındaki kasların tam gelişmemesi nedeni ile bebeğin gazı tam çıkarılmamışsa gazı çıkarken veya beslenme sonra çok hareket ettirilirse, ayakları karnına doğru itilirse karın içi basıncı artacağından kusabilir. Bu nedenle beslenme sonrası bebeğin gazı çıkarılmalı ve çok hareket ettirmeden başı yüksek pozisyonda yatırılmalıdır. Kapasitesinin üstünde beslenmemelidir. Buna rağmen çok kusması olan bebekler için doktora başvurulmalıdır.
29
Bebeğimde gaz ağrısından şüpheleniyorum. Ne yapmalıyım?
Bebeklerde kolik ağrısı dediğimiz gaz ağrısı genellikle hayatın 3. haftasında başlar. Daha çok akşam saatlerinde 3 saatten fazla süren durdurulamayan ağlamalar olur. Bu dönemde bebek sürekli emmek ister. Emdikçe gaz ağrısı devam eder. Sonunda ağlamaktan yorularak uyuyakalır. Tam olarak nedeninin bilinemediği bu süreç, bağırsaklarda anne sütü şekerinin tam sindirilememesiyle ilgili olabilir. Anne sütü şekeri tam olarak sindirilemeyince laktoz, laktik aside çevrilir ve gaz ortaya çıkar. Laktozu sindiren laktaz enzimi bağırsaklarda 4. ay civarında normal düzeylere erişir ve gaz ağrısı kendiliğinden azalır. Bu mekanizma dışında başka mekanizmaların da neden olduğu düşünülmektedir.
Gaz ağrısı olduğu düşünülen bebek iyi bir sistematik muayeneden geçirildikten ve olası idrar yolu enfeksiyonu olmadığı görüldükten sonra gaz ağrısını azaltabilen bitkisel bazı ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçların tam olarak gaz ağrısını azaltmayabileceği bilinmelidir. Bebeğin karnına masaj yapmak bebeği rahatlatabilir. Bu süreçte annenin desteklenmesi çok önemlidir. Annenin moralinin bozulması strese girmesi süt salınımını azaltabilir. Evde anneye destek olabilecek birinin olması, bebeğin bakımına yardımcı olunması ve annenin ara ara 1-2 saatlik bebeğin ağlamasını duymayacağı şekilde yürüyüş yapması, ortam değiştirmesi anneyi rahatlatacaktır.
30
Bebeğim sık sık hıçkırıyor, ne yapmalıyım?
Bebekler beslendikten sonra midesinin dolu veya midesinde gaz olması, diyaframda irritasyon ve hıçkırığa neden olabilir. Emme ve yutkunma vagus sinirini uyarır, hıçkırığın geçmesini sağlar. Hıçkıran bebek tekrar emzirilirse hıçkırık geçer. İlk aylarda hıçkıran bebeğe limon verilmesi (toplumda sık olarak yapılan bir uygulama) mide asidini artıracağından önerilmez.
