top of page

Çocuklarda Odaklanma Sorunu

Yazarın fotoğrafı: Prof. Dr. İlknur KılıçProf. Dr. İlknur Kılıç


Okulların açılması ile odaklanma sorunu gündemimizde. Odaklanma çocuğun okula adaptasyonunda, okulu sevmesinde ve başarısında çok önemli. Odaklanma olmadığında anlatılanları anlamada zorluk ve başarısızlık gelişebildiği gibi, öğretmenden tepki alma, sınıfa uyumsuzluk ve dışlanma da beraberinde gelebilmektedir.


Çocuklarda odaklanma sorunu, günümüzde oldukça yaygın bir sorun ve birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. İşte bazı olası nedenler ve çözüm önerileri:


1. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Belirtiler:

  • Dikkat Eksikliği: Çocuğun görevler üzerinde dikkatini sürdürememesi, detayları kaçırması ve unutkanlık yaşaması.

  • Hiperaktivite: Sürekli hareket halinde olma, yerinde duramama.

  • Impulsif Davranışlar: Düşünmeden hareket etme, başkalarının sözünü kesme.

Yönetim ve Destek:

  • Davranışsal Terapi: Çocuklara dikkat ve organizasyon becerilerini öğretir.

  • Eğitim ve İlaç Tedavisi: Bazı çocuklar, DEHB belirtilerini yönetmek için ilaçlara ve eğitim desteklerine ihtiyaç duyabilir. Bu, bir çocuk psikiyatri uzmanın önerisiyle yapılmalıdır.


2. Çevresel Faktörler

Belirtiler:

  • Gürültü ve Karmaşık Çevre: Çocuğun çalışırken dikkatinin dağılması ve verimliliğinin düşmesi.

  • Fazla Uyarıcılar: Özellikle çocukların dikkatini çeken fazla sayıda oyuncak veya ekran.

Yönetim ve Destek:

  • Çalışma Alanının Düzenlenmesi: Sessiz ve düzenli bir çalışma alanı oluşturmak.

  • Gürültü Engelleyici Araçlar: Kulaklıklar veya sessiz bir odada çalışma.


3. Yetersiz Uyku

Belirtiler:

  • Uykusuzluk: Gündüzleri yorgunluk, sinirlilik ve odaklanma zorluğu.

Yönetim ve Destek:

  • Uyku Rutini: Her gün aynı saatte yatmak ve kalkmak, yatmadan önce sakinleştirici aktiviteler yapmak.

  • Uyku Ortamı: Karartılmış bir oda ve rahat bir yatak sağlamak.


4. Beslenme

Belirtiler:

  • Dengesiz Beslenme: Yüksek şeker ve işlenmiş gıdalar çocukların enerjisini ve dikkatini etkileyebilir.

Yönetim ve Destek:

  • Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda sebze, meyve, tam tahıl, protein ve sağlıklı yağlar içeren dengeli bir diyet.

  • Öğün Zamanları: Düzenli öğünler ve sağlıklı atıştırmalıklar sunmak.


5. Stres ve Anksiyete

Belirtiler:

  • Duygusal Belirtiler: Endişe, huzursuzluk ve düşük motivasyon.

  • Davranışsal Belirtiler: Kötü performans, sinirlilik ve sosyal geri çekilme.

Yönetim ve Destek:

  • Duygusal Destek: Çocuğun duygularını ifade etmesine ve stresle başa çıkmasına yardımcı olmak.

  • Gevşeme Teknikleri: Derin nefes alma, meditasyon ve rahatlama egzersizleri.


6. Bilgisayar ve Telefon Kullanımı

Belirtiler:

  • Ekran Süresi: Uzun süre ekran karşısında olmak, dikkat süresinin kısalmasına neden olabilir.

Yönetim ve Destek:

  • Ekran Süresi Sınırlamaları: Günlük ekran süresini sınırlamak ve düzenli ara vermek.

  • Alternatif Aktiviteler: Fiziksel aktivite ve sosyal oyunlar gibi ekran dışı etkinliklere teşvik.


7. Zaman Yönetimi

Belirtiler:

  • Görevlerin Dağıtılması: Büyük görevlerin küçük parçalara bölünmesi gerekebilir.

Yönetim ve Destek:

  • Zamanlayıcı Kullanımı: Görevler için belirli zaman dilimleri belirlemek ve aralar vermek.

  • Planlama Araçları: Takvimler, ajandalar veya görev listeleri kullanmak.


8. Uzman Yardımı

Belirtiler:

  • Sürekli Sorunlar: Eğer yukarıdaki yöntemler yetersiz kalıyorsa veya dikkat sorunları ciddi boyutlardaysa.

Yönetim ve Destek:

  • Profesyonel Değerlendirme: Çocuk psikologu, pedagojik danışman veya nörolog ile görüşmek.

  • Tedavi ve Rehberlik: Uzmanın önerileri doğrultusunda tedavi planları oluşturmak.

Bu öneriler, çocuğunuzun odaklanma sorunlarını daha iyi anlamanızı ve yönetmenizi sağlayabilir. Çocuğun bireysel ihtiyaçlarını dikkate almak ve gerektiğinde profesyonel yardım almak önemlidir.


Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu: Tanım, Belirtiler ve Yönetim

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocuklar arasında yaygın bir nörolojik gelişimsel bozukluktur ve aynı zamanda yetişkinlerde de görülebilir. DEHB, bireylerin dikkatlerini sürdürememe, hiperaktivite ve impulsif davranışlar sergilemesi ile karakterizedir.


DEHB Nedir?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, genellikle çocukluk döneminde başlayan ve dikkatin sürdürülmesi, hiperaktivite ve kontrolsüz davranışları içeren bir bozukluktur. DEHB, bireylerin günlük yaşamlarını ve akademik performanslarını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu durum, genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin etkileşimi sonucunda ortaya çıkar.


Belirtiler

DEHB’nin üç ana belirtisi vardır:

  1. Dikkat Eksikliği:

    • Görevler üzerinde dikkatini sürdürememe.

    • Detayları gözden kaçırma ve hatalar yapma.

    • Unutkanlık ve organizasyon sorunları.

    • Dikkati kolayca dağılma.

  2. Hiperaktivite:

    • Yerinde duramama ve sürekli hareket halinde olma.

    • Sessiz ortamlarda bile aşırı hareket etme.

    • Otururken huzursuzluk ve sürekli kıpırdanma.

  3. Impulsif Davranışlar:

    • Düşünmeden harekete geçme ve kararlar alma.

    • Başkalarının sözünü kesme ve sıranın beklenmemesi.

    • Aceleci davranışlar ve riskli hareketler.


Tanı ve Değerlendirme

DEHB tanısı, genellikle bir çocuk psikiyatristi veya çocuk psikoloğu tarafından yapılır. Tanı koyulmadan önce, çocuğun belirtilerinin en az altı ay süredir devam ediyor olması ve bu belirtilerin yaşam kalitesini etkiliyor olması gerekir. Değerlendirme süreci, çocuğun aile öyküsü, okul performansı ve davranışsal gözlemlerini içerir.


Yönetim ve Müdahale Stratejileri

DEHB yönetimi, genellikle çok disiplinli bir yaklaşımı gerektirir. İşte bazı etkili yönetim stratejileri:

  1. Davranışsal Terapi:

    • Davranışsal terapiler, çocuğun dikkat ve organizasyon becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Bu terapi türü, olumlu davranışları teşvik ederken, olumsuz davranışları azaltmak için ödüller ve sonuçlar kullanır.

  2. Eğitim Destekleri:

    • Özelleştirilmiş eğitim planları ve öğretim yöntemleri, DEHB'li çocukların öğrenme süreçlerini destekleyebilir. Eğitimciler, dikkat dağıtıcı unsurları minimize etmek ve çocuğun güçlü yönlerine odaklanmak için stratejiler geliştirebilir.

  3. İlaç Tedavisi:

    • DEHB tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle uyarıcı ve non-uyarıcı ilaçlar olarak ikiye ayrılır. İlaçlar, çocuğun dikkatini artırabilir ve hiperaktiviteyi azaltabilir. İlaç kullanımı, bir sağlık uzmanı tarafından dikkatli bir şekilde izlenmelidir.

  4. Aile Eğitimi ve Destek:

    • Aile üyeleri için eğitim ve destek, DEHB'li çocuklarla etkili bir şekilde başa çıkabilmeleri için önemlidir. Aileler, davranış yönetimi stratejileri ve iletişim teknikleri hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

  5. Çevresel Düzenlemeler:

    • Çocuğun yaşadığı çevrede dikkat dağıtıcı unsurları azaltmak ve düzenli bir çalışma alanı oluşturmak, odaklanmalarını artırabilir.


Sonuç

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, çocukların gelişimsel sürecini ve günlük yaşamlarını etkileyebilecek önemli bir durumdur. DEHB’nin etkili bir şekilde yönetilmesi, çocuğun genel yaşam kalitesini artırabilir ve akademik, sosyal başarısını destekleyebilir. Erken tanı ve müdahale ile, çocuklar ve aileler DEHB’nin zorluklarını aşabilir ve daha başarılı bir yaşam sürebilirler.


 

4 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comentários


bottom of page